ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 13 ਅਕਤੂਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ ਹੀ 2004 ਵਿੱਚ ਦੱਤੋਪੰਤ ਠੇਂਗੜੀ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘ (ਬੀਐਮਐਸ) ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸਨ। ਠੇਂਗੜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1898 ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅਮਰਾਵਤੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਦੱਤੋਪੰਤ ਠੇਂਗੜੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਸੰਗਠਿਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਸੰਗਠਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਠੇਂਗੜੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਲਈ ਲੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ, ਬਿਹਤਰ ਉਜਰਤਾਂ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਾਰਜ ਸਥਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ।
ਦੱਤੋਪੰਤ ਠੇਂਗੜੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ਅੱਜ ਵੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਆਗੂਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਅਮਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ :
1882 - ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਕਲਕੱਤਾ, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਮਦਰਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੌਥੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸੀ।
1933 - ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਮਿੱਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
1943 - ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
1946 - ਹਾਲੈਂਡ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ।
1948 - ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਵਿਚਕਾਰ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ।
1953 - ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਾਇਦਾਦ ਡਿਊਟੀ ਐਕਟ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ।
1956 - ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਆਪਣੇ 385,000 ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕੋਚਾਂਦਾ ਵਿਖੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ 22 ਬੋਧੀ ਵਚਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।
1964 - ਮਾਰਟਿਨ ਲੂਥਰ ਕਿੰਗ ਜੂਨੀਅਰ ਨੂੰ ਰੰਗਭੇਦ ਵਿਰੁੱਧ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
1964 - ਨਿਕਿਤਾ ਖਰੁਸ਼ਚੇਵ ਨੂੰ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲਿਓਨਿਡ ਬ੍ਰੇਜ਼ਨੇਵ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
1979 - ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਬੋਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
1981 - ਹੋਸਨੀ ਮੁਬਾਰਕ ਮਿਸਰ ਦੇ ਚੌਥੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ।
1997 - ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ II ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ।
1994 - ਯਾਸਰ ਅਰਾਫਾਤ, ਯਿਤਜ਼ਾਕ ਰਾਬਿਨ ਅਤੇ ਸ਼ਿਮੋਨ ਪੇਰੇਸ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
1999 - ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਟੈਸਟ ਪਾਬੰਦੀ ਸੰਧੀ (ਸੀਟੀਬੀਟੀ) ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
2000 - ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਮੇਤ 22 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।
2002 - 14ਵੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਬੁਸਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਰੋਹ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈਆਂ।
2004 - ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਨੂੰ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ।
2007 - ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਏਜੰਸੀ (ਆਈਏਈਏ) ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।
2008 - ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ 200 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
2010 - ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ 19ਵੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈਆਂ।
2012 - ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੇ 20 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
2021 - ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਨਾਲ 46 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਜਨਮ :
1643 - ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਪਹਿਲਾ, ਦਿੱਲੀ (ਭਾਰਤ) ਦਾ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ।
1863 - ਲਾਲੂ ਭਾਈ ਸਾਮਲਦਾਸ ਮਹਿਤਾ - ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਸਨ। 1926 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਸਰ' ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
1884 - ਲਾਲਾ ਹਰਦਿਆਲ - ਮਸ਼ਹੂਰ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ।
1924 - ਬੀਰੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ - ਅਸਾਮੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸਨ।
1930 - ਮੋਬੂਟੂ ਸੇਸੇ ਸੇਕੋ - ਜ਼ੇਰੇ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ।
1931 - ਨਿਖਿਲ ਰੰਜਨ ਬੈਨਰਜੀ - ਸੰਗੀਤਕਾਰ।
1950 - ਸੈਕਿੰਡ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਅਰੁਣ ਖੇਤਰਪਾਲ - ਪਰਮ ਵੀਰ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਭਾਰਤੀ ਸਿਪਾਹੀ।
1979 - ਰਿਤਵਿਕ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ - ਭਾਰਤੀ ਸਕੁਐਸ਼ ਖਿਡਾਰੀ।
1996 - ਹਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ - ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਵੇਟਲਿਫਟਰ।
ਦਿਹਾਂਤ :1240 - ਰਜ਼ੀਆ ਸੁਲਤਾਨ - ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਾਸਕ।
1947 - ਨਰਸਿਮ੍ਹਾ ਚਿੰਤਾਮਨ ਕੇਲਕਰ - ਲੋਕਮਾਨਿਆ ਬਾਲ ਗੰਗਾਧਰ ਤਿਲਕ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਰਾਠੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ।
1998 - ਦਸ਼ਰਥ ਦੇਬ - ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ) ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ।
2004 - ਦੱਤੋਪੰਤ ਠੇਂਗੜੀ - ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ।
2013 - ਮੋਹਨ ਧਾਰੀਆ - ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ।
2014 - ਜੌਨ ਰੀਡ - ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕਪਤਾਨ।
2020 - ਸ਼ੋਭਾ ਨਾਇਡੂ - ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੁਚੀਪੁੜੀ ਨ੍ਰਿਤਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ :
-ਵਿਸ਼ਵ ਮਿਆਰ ਦਿਵਸ।
-ਵਿਸ਼ਵ ਡਾਕ ਦਿਵਸ (ਹਫ਼ਤਾ)।
-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿਵਸ (ਹਫ਼ਤਾ)।
ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ