-ਰਾਕੇਸ਼ ਮਹਾਦੇਵੱਪਾ

ਬੰਗਲੁਰੂ, 16 ਅਕਤੂਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਅੰਗੂਰ ਜੋ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ, ਉਹ ਖੱਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਵਾਲੀ ਕਹਾਵਤ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਬਾਗਲਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮੁਧੋਲ ਕਸਬੇ ਦੇ ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੇ ਇਸ ਕਹਾਵਤ ਵੱਖਰਾ ਅਰਥ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਰ ਉਗਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ, ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ 300 ਏਕੜ ਦਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਾਮਰਾਜ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।

ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ, ਸਵਰਗੀ ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਅੰਗੜੀ ਨੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਅੰਗੂਰ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ’ਤੇ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਨ, ਪਰ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੋ ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।

ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ :

1990 ਵਿੱਚ, ਬਾਗਲਕੋਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਖੇਤੀ ਨਵੀਂ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਮਰਾਠੀ ਨਾ ਜਾਣਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੇ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਪਣਾ ਕੇ, ਉਹ ਚੰਗੀ ਫ਼ਸਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਫਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ।

ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਕਿਸਾਨ ਜਿਸਨੇ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ :

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ ਨੇ ਉਸ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੀ ਦੋ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ 10, 50, 100... ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ 300 ਏਕੜ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਉੱਦਮੀ ਸ਼ਿਵਯੋਗੀ ਆਰ. ਬੈਕਕੌਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕਿਆਂ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਸਿੱਖਣ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।

ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਜੋ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦਾ :

ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ ਨੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੰਨਾ, ਹਲਦੀ, ਮੱਕੀ, ਸੋਇਆਬੀਨ ਅਤੇ ਬੀਟੀ ਕਪਾਹ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1990 ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਖੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਖੇਤੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਉਸ ਫਸਲ ਤੋਂ ਹੋਏ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਨਾਲ 300 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਖਰੀਦਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ।

ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਿਆਂ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ :

ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲੱਭਣਾ ਹੀ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ 150 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਗੰਨਾ, 40 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਬੀਟੀ ਕਪਾਹ, 25 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ, 40 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਮੱਕੀ ਅਤੇ 12 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਸੋਇਆਬੀਨ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਰਾਹੀਂ, ਉਹ ਸਫਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ ਹਨ।

ਬਾਗਲਕੋਟ ਦਾ ਇਹ ਕਿਸਾਨ ਅੱਜ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਰਾਜਸ਼ੇਖਰ ਅੰਗੜੀ ਨੇ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਮੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਉਦਯੋਗ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ