ਪਟਨਾ, 16 ਅਕਤੂਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਠਜੋੜ (ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ.) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 182 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵੀ ਮੁਸਲਿਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਐਲਾਨੇ ਗਏ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦਲ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰਾਹ ’ਤੇ ਚੱਲ ਪਏ ਹਨ।ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਟੇ ਦੇ ਸਾਰੇ 101 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 71 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ, ਭਾਜਪਾ ਨੇ 12 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਬਾਕੀ 18 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਨੇ 57 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵੀ ਮੁਸਲਿਮ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐਲਜੇਪੀ-ਆਰ ਨੇ 15 ਸੀਟਾਂ, ਐੱਚਏਐਮ ਨੇ ਛੇ ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਉਪੇਂਦਰ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਆਰਐਲਐਮ ਨੇ ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੀਟ ’ਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਪੂਤ, ਭੂਮਿਹਾਰ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਾਅ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਯਾਦਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਇਸ ਵਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਨੰਦ ਕਿਸ਼ੋਰ ਯਾਦਵ ਤੱਕ ਨੂੰ ਵੀ ਟਿਕਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦੀ ਭਰਪਾਈ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਰਾਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਦਾਨਾਪੁਰ ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਦੇ ਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸੂਚੀ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਉੱਚ ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟਿਕਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਨ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਤਿ ਪਛੜੇ ਵਰਗਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਰਗ ਰਾਜ ਦੇ ਵੋਟ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਲਗਭਗ 36 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਚੁੱਪ ਵੋਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਗਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਖਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਓਬੀਸੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੂ) ਦੀ ਸੂਚੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਮਿਲੀ-ਜੁਲੀ ਹੈ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਯਾਦਵ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਮੌਕੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੂ) ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ ਮੁਸਲਿਮ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੰਡਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸਵਰਗੀ ਬੀਪੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਪੋਤੇ ਦਾ ਵੀ ਟਿਕਟ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਤਿਅੰਤ ਪਛੜੇ ਵਰਗਾਂ (ਈਬੀਸੀ) ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ 2017 ਦੀਆਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਇਸ ਫਾਰਮੂਲੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ। ਜਦੋਂ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਸੂਚੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਐਨਡੀਏ ਇਸ ਵਾਰ ਚੋਣ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਕਿਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਥੰਮ੍ਹ ਅਤਿਅੰਤ ਪਛੜਾ ਵਰਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਗ 2005 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੈਂਕੜੇ ਜਾਤੀਆਂ ਇਸ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ, ਪਰ ਕਰਪੂਰੀ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਵਰਗ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਨੇਤਾ ਨਹੀਂ ਉੱਭਰਿਆ। ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਨੇ ਵੀ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਰਗ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਣ ਦਿੱਤਾ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ