ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 2 ਅਕਤੂਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ, ਲੇਖਕ, ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਾਲ ਬੇਗੜ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਅਕਤੂਬਰ, 1928 ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਬਲਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਨਰਮਦਾ ਪੁੱਤਰ (ਨਰਮਦਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ) ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।

ਨਰਮਦਾ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਾਲ ਬੇਗੜ ਨੇ ਨਰਮਦਾ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 4,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੈਦਲ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। 1977 ਵਿੱਚ, 47 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਰਮਦਾ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਯਾਤਰਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2009 ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਨਰਮਦਾ ਖੇਤਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ।

ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਸਬੰਧਿਤ ਬੇਗੜ ਨੇ 1948 ਤੋਂ 1953 ਤੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀਨਿਕੇਤਨ ਵਿੱਚ ਕਲਾ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਰਮਦਾ ਨਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਡੂੰਘੀ ਸ਼ਰਧਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਨਰਮਦਾ ਬਿਰਤਾਂਤਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਿੰਦੀ, ਗੁਜਰਾਤੀ, ਮਰਾਠੀ, ਬੰਗਾਲੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਮਹਾਪੰਡਿਤ ਰਾਹੁਲ ਸਾਂਕ੍ਰਿਤਯਾਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ, ਸੌਂਦਰਿਆ ਦੀ ਨਦੀ ਨਰਮਦਾ, ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਚਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 6 ਜੁਲਾਈ, 2018 ਨੂੰ 89 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ:

1735 - ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਸਮਰਾਟ ਕੈਰੋਲ VI ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।

1831 - ਮੈਸੂਰ (ਹੁਣ ਮੈਸੂਰੂ) ’ਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ।

1880 - ਪਹਿਲਾ ਮਰਾਠੀ ਸੰਗੀਤਕ ਨਾਟਕ, ਸੰਗੀਤ ਸ਼ਾਕੁੰਤਾਲ, ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

1915 - ਨੇਵਾਡਾ ਦੇ ਪਲੇਜ਼ੈਂਟ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ 7.8 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ।

1932 - ਇਰਾਕ ਨੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

1977 - ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

1978 - ਕਲਕੱਤਾ (ਹੁਣ ਕੋਲਕਾਤਾ) ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਟੈਸਟ-ਟਿਊਬ ਬੇਬੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ।

1984 - ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਰੇਲਗੱਡੀ, ਹਿਮਸਾਗਰ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ, ਕੰਨਿਆਕੁਮਾਰੀ ਤੋਂ ਜੰਮੂ ਤਵੀ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ।

1992 - ਗੀਤ ਸੇਠੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਬਿਲੀਅਰਡਸ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤੀ।

1994 - ਭਾਰਤ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਦਾਅਵਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।

1995 - ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਦੇ ਸੁਚਾਰੂ ਤਬਾਦਲੇ 'ਤੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਝੌਤਾ।

1999 - ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਾਂਝਾ ਸੰਕਟ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।

2002 - ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ, ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਰਜ ਡਬਲਯੂ. ਬੁਸ਼ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੋਨੀ ਬਲੇਅਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ।

2003 - ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਹਲਫ-III ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ।

2004 - ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤਾਇਬਾ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਗਠਨ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ।

2006 - ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਬਾਨ ਕੀ-ਮੂਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ।

2008 - ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਸਿੰਗੂਰ ਤੋਂ ਨੈਨੋ ਕਾਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।

2013 - ਇਟਲੀ ਦੇ ਲੈਂਪੇਡੂਸਾ ਟਾਪੂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ਤੀ ਡੁੱਬਣ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 134 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਜਨਮ :

1999 - ਨਿਸ਼ਾਦ ਕੁਮਾਰ - ਉੱਚੀ ਛਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪੈਰਾ-ਐਥਲੀਟ।

1967 - ਗਜੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਖਾਵਤ - ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ।

1959 - ਸੁਬੀਰ ਗੋਕਰਨ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ।

1953 - ਦੀਪਕ ਮਿਸ਼ਰਾ - ਭਾਰਤ ਦੇ 45ਵੇਂ ਮੁੱਖ ਜੱਜ।

1949 - ਜੇ.ਪੀ. ਦੱਤਾ - ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ।

1928 - ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਾਲ ਬੇਗੜ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਹਿਤਕਾਰ, ਚਿੱਤਰਕਾਰ, ਅਤੇ ਨਰਮਦਾ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮੀ।

1927 - ਪੀ. ਪਰਮੇਸ਼ਵਰਨ - ਜਨ ਸੰਘ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਅਨੁਭਵੀ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਘ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ।

1890 - ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ਸਾਹੂ - ਓਡੀਸ਼ਾ ਤੋਂ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਕਾਰਕੁਨ।

ਦਿਹਾਂਤ : 2021 - ਘਣਸ਼ਿਆਮ ਨਾਇਕ - ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਦਾਕਾਰ।

1923 - ਕਾਦੰਬਨੀ ਗਾਂਗੁਲੀ - ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਡਾਕਟਰ।

1953 - ਅੱਲਾਦੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਸਵਾਮੀ ਅਈਅਰ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਨੂੰਨਦਾਨ, ਵਕੀਲ, ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ।

2007 - ਐਮ. ਐਨ. ਵਿਜਯਨ - ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਜਸ਼ਨ :

ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਹਫ਼ਤਾ (2 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 8 ਅਕਤੂਬਰ)

ਜਰਮਨ ਏਕਤਾ ਦਿਵਸ

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ