ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 4 ਨਵੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਇਹ ਤਾਰੀਖ਼ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਨਹਿਰੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। 5 ਨਵੰਬਰ, 2013 ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਮੰਗਲਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ (ਐਮਓਐਮ), ਜਿਸਨੂੰ ਮੰਗਲਯਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ।

ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਦੇ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਪੀਐਸਐਲਵੀ-C25 ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਲਿਖਿਆ।

ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਲਗਭਗ 450 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕਿਫਾਇਤੀ ਅੰਤਰ-ਗ੍ਰਹਿ ਮਿਸ਼ਨ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।

ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਹੀ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲਗਭਗ ਦਸ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੰਗਲਯਾਨ 24 ਸਤੰਬਰ, 2014 ਨੂੰ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਸਰੋ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣਿਆ, ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੁਲਾੜ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਮਾਣ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ

1556 - ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਅਕਬਰ ਨੇ ਪਾਣੀਪਤ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹੇਮੂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।

1605 - ਗਾਈ ਫੌਕਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਗਨਪਾਉਡਰ ਪਲਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 5 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਗਾਈ ਫੌਕਸ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

1630 - ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ।

1639 - ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਡਾਕਘਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

1678 - ਜਰਮਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੋਰਸ, ਬ੍ਰਾਂਡੇਨਬਰਗਰਸ, ਨੇ ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਗ੍ਰੀਫਸਵਾਲਡ ਸ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।

1725 - ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਨੇ ਗੁਪਤ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।

1811 - ਸਪੇਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਐਲ ਸੈਲਵਾਡੋਰ ਦੇ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼।

1854 - ਕ੍ਰੀਮੀਅਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੀਆਂ ਸੰਯੁਕਤ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਇਕਰਮੈਨ ਵਿਖੇ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।

1872 - ਯੂਲਿਸਸ ਐਸ. ਗ੍ਰਾਂਟ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਗਏ।

1914 - ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।

1920 - ਇੰਡੀਅਨ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।

1930 - ਮਹਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਲੇਖਕ ਸਿੰਕਲੇਅਰ ਲੇਵਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਬੈਬਿਟ ਲਈ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।

1951 - ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਨੇਵਾਡਾ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਟੈਸਟ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ।

1961 - ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਗਏ।

1976 - ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ।

1985 - ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੂਲੀਅਸ ਨਯੇਰੇ ਨੇ 24 ਸਾਲ ਰਾਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।

1989 - ਮੀਰਾ ਸਾਹਿਬ ਫਾਤਿਮਾ ਬੀਬੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਜੱਜ ਬਣੀ।

1995 - ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਯਿਤਜ਼ਾਕ ਰਾਬਿਨ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

2001 - ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

2002 - ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ, ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਖੋਮੇਨੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਵਿਰੋਧੀ, ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੂਰੀ ਨੂੰ ਆਮ ਮੁਆਫ਼ੀ ਦਿੱਤੀ।

2004 - ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਏਰੀਅਲ ਸ਼ੈਰਨ ਦੀ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਕੰਢੇ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਬਸਤੀਆਂ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।

2006 - ਇਰਾਕ ਦੇ ਹਾਈ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ ਨੇ ਬਰਖਾਸਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ।

2007 - ਚੀਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ, ਚਾਂਗ'ਈ-1, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ।

2012 - ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਤਮਘਾਤੀ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ 50 ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ।

2013 - ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਮੰਗਲ ਔਰਬਿਟਰ ਮਿਸ਼ਨ (ਮੰਗਲਯਾਨ) ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅੰਤਰ-ਗ੍ਰਹਿ ਮਿਸ਼ਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ।

ਜਨਮ :

1870 - ਚਿਤਰੰਜਨ ਦਾਸ - ਮਹਾਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ।

1917 - ਬਨਾਰਸੀ ਦਾਸ ਗੁਪਤਾ - ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ।

1921 - ਉਦੈਰਾਜ ਸਿੰਘ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ।

1930 - ਅਰਜੁਨ ਸਿੰਘ - ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।

1938 - ਸੁਹਾਸ ਪਾਂਡੂਰੰਗ ਸੁਖਾਤਮ - ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਧਿਆਪਕ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ।

ਦਿਹਾਂਤ : 1915 - ਫਿਰੋਜ਼ਸ਼ਾਹ ਮਹਿਤਾ - ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਬੰਬੇ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਚਾਰਟਰ ਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਟ।

1950 - ਫੈਯਾਜ਼ ਖਾਨ - ਧਰੁਪਦ ਅਤੇ ਖਿਆਲ ਗਾਇਕੀ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਦੇ ਉੱਘੇ ਗਾਇਕ।

1982 - ਵਿਜੇਦੇਵ ਨਾਰਾਇਣ ਸਾਹੀ, ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕ।

1998 - ਨਾਗਾਰਜੁਨ, ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਕਵੀ।

1999 - ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਦੇ ਮਹਾਨ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਮੈਲਕਮ ਮਾਰਸ਼ਲ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ।

2008 - ਬੀ.ਆਰ. ਚੋਪੜਾ - ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ।

2011 - ਭੂਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ - ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਕਾਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੀਤ ਲਿਖੇ, ਰਚੇ ਅਤੇ ਗਾਏ।

2013 - ਪਰਮਾਨੰਦ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ - ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਹਿਤਕ ਸ਼ਖਸੀਅਤ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਟੀ ਦੇ ਹਿੰਦੀ ਆਲੋਚਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

2022 - ਸ਼ਿਆਮ ਸਰਨ ਨੇਗੀ - ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵੋਟਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

2024 - ਸ਼ਾਰਦਾ ਸਿਨਹਾ - ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕਾ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦਿਵਸ (ਹਫ਼ਤਾ)

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ