
ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, 7 ਨਵੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ ਸਾਹਿਤਕਾਰ, ਕਹਾਣੀਕਾਰ, ਗੁਜਰਾਤ ਲੋਕ ਕਲਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ, ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਜਾਦਵ ਦਾ 85 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਲੋਕ ਕਲਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਲਗਭਗ 90 ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਂਤ ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤਕ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੌੜ ਗਈ ਹੈ।
ਜ਼ੋਰਾਵਰਸਿੰਘ ਜਾਦਵ ਦਾ ਜਨਮ 10 ਜਨਵਰੀ, 1940 ਨੂੰ ਧੰਧੂਕਾ ਤਹਿਸੀਲ ਦੇ ਆਕਰੂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਦਾਨੂਭਾਈ ਹਾਲੂੰਭਾਈ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪੰਬਾ ਸੀ। ਉਹ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਆਕਰੂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਗੰਗਾਬਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ।ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਲੋਕ ਕਲਾਵਾਂ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ 90 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਕਸੁੰਬਲ ਰੰਗ ਚੜ੍ਹੇ ਅਤੇ ਮਰਦਾਈ ਮਾਥਾ ਸਾਟੇ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਨ੍ਹਾਂ ਸਨੂੰ ਮੇਘਾਨੀ ਸੁਵਰਣ ਚੰਦਰਕ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਜਾਧਵ 1964 ਤੋਂ ਸਰਕਾਰ ਹਫ਼ਤਾਵਰੀ, ਗ੍ਰਾਮਸਵਰਾਜ ਅਤੇ ਜਿਨਮੰਗਲ ਮਾਸਿਕ ਰਸਾਲਿਆਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਲਾ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਰਸਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕੀਤੇ। 1978 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਲੋਕ ਕਲਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਜੋ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਅਨਪੜ੍ਹ, ਸ਼ੋਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ।
---------------
ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ