ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 11 ਦਸੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 12 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 1911 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਲਕੱਤਾ (ਹੁਣ ਕੋਲਕਾਤਾ) ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਐਲਾਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਾਰਜ ਪੰਜਵੇਂ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਮੈਰੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦਿੱਲੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਉਸ ਸਮੇਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਸਨ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਬਾਹਰਵਾਰ ਆਯੋਜਿਤ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦਿੱਲੀ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ ਬਲਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਗੇਮ-ਚੇਂਜਰ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਨ ਦੇ ਕਈ ਰਣਨੀਤਕ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਦਿੱਲੀ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਵਧੇਰੇ ਢੁਕਵੀਂ ਮੰਨੀ ਗਈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਬਲੂਪ੍ਰਿੰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਐਡਵਿਨ ਲੁਟੀਅਨਜ਼ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਬੇਕਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

12 ਦਸੰਬਰ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਖਾਸ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ - ਇਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ, ਜਿਸਨੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਇਆ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ :

1787 - ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਦੂਜਾ ਰਾਜ ਬਣਿਆ।

1800 - ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀ.ਸੀ., ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।

1822 - ਮੈਕਸੀਕੋ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੁਆਰਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

1884 - ਪਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚਕਾਰ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ।

1911 - ਜਾਰਜ ਪੰਜਵਾਂ ਅਤੇ ਮੈਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਰਾਟਾਂ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚੇ।

1911 - ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਲਕੱਤਾ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ।

1917 - ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਫੌਜੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਐਲਪਸ ਵਿੱਚ ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਉਤਰ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 543 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ।

1936 - ਚੀਨੀ ਨੇਤਾ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।

1971 - ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

1981 - ਪੇਰੂ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਜੇਵੀਅਰ ਪੇਰੇਜ਼ ਡੀ ਕੁਏਲਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਚੁਣੇ ਗਏ।

1990 - ਟੀ.ਐਨ. ਸ਼ੇਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਬਣੇ।1992 - ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੀ ਹੁਸੈਨ ਸਾਗਰ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੁੱਧ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ।

1996 - ਗੰਗਾ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦੀ ਵੰਡ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿਚਕਾਰ 30 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ।

1998 - ਅਮਰੀਕੀ ਹਾਊਸ ਨਿਆਂਇਕ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਵਿਰੁੱਧ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਲੋਬਨਿਤਸਿਨ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

2001 - ਭਾਰਤ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਦੋ ਚੀਤਾ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਦਾਨ ਕੀਤੇ।

2007 - ਪੇਰੂ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਲਬਰਟੋ ਫੁਜੀਮਾਰੋ ਨੂੰ ਛੇ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ $13,000 ਦੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ।

2007 - ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਨੇ ਟੈਨ ਸੇਂਗ ਸੁਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ।

2007 - ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਮਿਆਂਮਾਰ 'ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ।

2008 - ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਸੁਧਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਮ. ਵੀਰੱਪਾ ਮੋਇਲੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਸੇਵਾ ਨਿਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ।

2008 - ਰਮਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਗਈ।

2009 - ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਨੇਤਾ ਐਨੀਸ ਪਾਰਕਰ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨਾਲ, ਹਿਊਸਟਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਮਲਿੰਗੀ ਮੇਅਰ ਚੁਣਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣ ਗਿਆ।

2015 - ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 195 ਦੇਸ਼ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੇ ਕਿਓਟੋ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ।

2018 - ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ 15 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾ ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।

2018 - ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ 25ਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ।2019 - ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਨੇ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ।

2019 - ਸੰਸਦ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਨਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੇਂਕਰਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦਸ ਸਾਲ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸੋਧ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ।

2019 - ਰੂਸ ਦੇ ਇਕਲੌਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਆਰਕਟਿਕ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਵਿੱਚ ਮੁਰੰਮਤ ਦੌਰਾਨ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ।

ਜਨਮ :

1872 - ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸ਼ਿਵਰਾਮ ਮੁੰਜੇ - ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਸਭਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ।

1931 - ਸੋਕਰ ਜਾਨਕੀ - ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ।

1938 - ਖਲੀਲ ਧਨਤੇਜਵੀ - ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਲੇਖਕ।

1940 - ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ - ਸੀਨੀਅਰ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ।

1949 - ਰਜਨੀਕਾਂਤ - ਤਾਮਿਲ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ।

1954 - ਹੇਮੰਤ ਕਰਕਰੇ - 1982 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਪੀਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਦਸਤੇ ਦੇ ਮੁਖੀ।

1958 - ਵੀ. ਮੁਰਲੀਧਰਨ - ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾ।

1959 - ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮਾਚਾਰੀ ਸ਼੍ਰੀਕਾਂਤ - ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕਪਤਾਨ।

1981 - ਯੁਵਰਾਜ ਸਿੰਘ - ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ।

1997 - ਰਵੀ ਕੁਮਾਰ ਦਹੀਆ - ਭਾਰਤੀ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਪਹਿਲਵਾਨ।

ਦਿਹਾਂਤ : 1964 - ਮੈਥਿਲੀਸ਼ਰਨ ਗੁਪਤ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਵੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

2000 - ਜੇ. ਐੱਚ. ਪਟੇਲ - ਜਨਤਾ ਦਲ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ 15ਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।

2004 - ਸਈਦ ਮੀਰ ਕਾਸਿਮ - ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ।

2005 - ਰਾਮਾਨੰਦ ਸਾਗਰ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾਯੋਗ ਸੀਰੀਅਲ 'ਰਾਮਾਇਣ' ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ।

2012 - ਨਿਤਿਆਨੰਦ ਸਵਾਮੀ - ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ :

ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਹੈਂਡੀਕ੍ਰਾਫਟਸ ਹਫ਼ਤਾ (8-14 ਦਸੰਬਰ)

ਹਵਾਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿਵਸ (ਹਫ਼ਤਾ)

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ