
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 29 ਦਸੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਵਯੋਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੈਨਰਜੀ ਦੀ ਜਯੰਤੀ 'ਤੇ, ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਖੜਗੇ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਸਈਦ ਨਸੀਰ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ। ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਕਸ 'ਤੇ ਬੈਨਰਜੀ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਧੀਨਗੀ ਵਿਰੁੱਧ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।
ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਖੜਗੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਯੋਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੈਨਰਜੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1885 ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਮਕ ਟੈਕਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਾਂਤਕ ਕਮੇਟੀਆਂ ਦੇ ਗਠਨ ਦੀ ਵੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਅਸੀਂ ਕਾਂਗਰਸ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ।
ਕਾਂਗਰਸ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਈਦ ਨਸੀਰ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਲਿਖਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਬੈਨਰਜੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਨੂੰਨਦਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸੰਵਾਦ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦਾ ਮੰਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਸਿਧਾਂਤਕ ਅਗਵਾਈ, ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਵਿਯੋਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੈਨਰਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 29 ਦਸੰਬਰ, 1844 ਨੂੰ ਕਲਕੱਤਾ (ਹੁਣ ਕੋਲਕਾਤਾ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਮਿਡਲ ਟੈਂਪਲ ਤੋਂ ਬੈਰਿਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ, ਕਲਕੱਤਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਸਟੈਂਡਿੰਗ ਕੌਂਸਲ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਸਨ, ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਚਾਰ ਵਾਰ ਰਹੇ। 1883 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਣਹਾਨੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਬੈਨਰਜੀ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਬੈਨਰਜੀ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਅਤੇ 1885 ਦੇ ਬੰਬਈ ਸੈਸ਼ਨ ਅਤੇ 1892 ਦੇ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਵੀ ਸਨ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸਮਰਥਕ, ਬੈਨਰਜੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ, ਜਿਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੋਖਲੇ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਵਰਗੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 1906 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਨਜ਼ਰ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ 21 ਜੁਲਾਈ, 1906 ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ