ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 9 ਦਸੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ 150ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅਮਰ ਕਾਰਜ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਅਸਲ ਮਹੱਤਵ, ਮਾਣ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੇਤਨਾ ਨਾਲ ਜੋੜੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗੀਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ, ਕਰਤੱਵ ਅਤੇ ਸਮਰਪਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ।ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਬਣੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮਾਣ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਸੀ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ 2047 ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਹੀ ਰਹੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ, ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਹਰ ਮੀਟਿੰਗ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਅੱਜ ਵੀ, ਜਦੋਂ ਬਹਾਦਰ ਸੈਨਿਕ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਰਵਉੱਚ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਸ਼ਬਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ - ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ।

ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੰਡੀ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਸਦਨ ਤੋਂ ਵਾਕਆਊਟ ਕਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। 1992 ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਜਦੋਂ ਭਾਜਪਾ ਮੈਂਬਰ ਰਾਮ ਨਾਇਕ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਅਤੇ ਲਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਡਵਾਨੀ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਸਮੂਹਿਕ ਗਾਇਨ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਕਈ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਹਮਲਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਨੂੰ ਵੀ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤੁਸ਼ਟੀਕਰਨ ਨੀਤੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਵੰਡਿਆ ਨਾ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਵੀ ਸੰਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ।

ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਨੇ 50 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ, ਦੇਸ਼ ਅਜੇ ਸੁਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਪਣੀ ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਦੌਰਾਨ, ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਦੋ ਆਇਤਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੁਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੱਸਿਆ।

ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਿਛੋਕੜ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਵ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੰਕਿਮ ਚੰਦਰ ਚੈਟਰਜੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 7 ਨਵੰਬਰ, 1875 ਨੂੰ ਇਸ ਰਚਨਾ ਦਾ ਜਨਤਕ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਇਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸ਼ਾਹਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਰੇ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਲਈ ਮੰਤਰ ਬਣ ਗਿਆ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਅਰਬਿੰਦੋ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਦਾ ਮੰਤਰ ਹੈ। ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ, ਤਾਂ ਬੰਕਿਮ ਬਾਬੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗੰਗਾ ਵਿੱਚ ਵਹਾਅ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ, ਪਰ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਮੰਤਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਜੀਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰੇਗਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕਿਸੇ ਯੁੱਧ ਜਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੰਕਿਮ ਬਾਬੂ ਨੇ ਜਾਗਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਲੱਖਾਂ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਕੰਨਿਆਕੁਮਾਰੀ ਤੱਕ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ ਤੱਕ, ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਸੁਬਰਾਮਣੀਆ ​​ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਤੱਕ ਇਨਕਲਾਬ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ। 1907 ਵਿੱਚ, ਅਰਬਿੰਦੋ ਘੋਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਬੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਨਾਮਕ ਅਖਬਾਰ 'ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ, ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਚਾਰੀਆ ਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਚਾਣਕਿਆ ਤੱਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਾਤ ਭੂਮੀ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਬੰਕਿਮ ਬਾਬੂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਦੀਵੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਸਰਸਵਤੀ, ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ 100 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ, ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦਮਨ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਾਂਝੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ ਭਾਵਨਾ, ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮਰਪਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੀਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਆਓ ਅਸੀਂ ਹਰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਬੰਕਿਮ ਬਾਬੂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰੀਏ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਰਚਨਾ ਰਾਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ ਚਰਚਾ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੋਣਾਂ ਨੇੜੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਗੀਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਤਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਗੂੰਜ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗੀ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ