ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 25 ਸਤੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰੇਲਵੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਸਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਕਾਰਬਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਮਾਨਤਾ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਉਦਾਹਰਣ ਬਣ ਗਈ। ਮੈਟਰੋ ਨੇ ਊਰਜਾ-ਕੁਸ਼ਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਟ੍ਰੇਨਾਂ, ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ’ਚ 630,000 ਟਨ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੈਟਰੋ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਰਾਜ ਦੇ 18 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਾਰਾਂ, ਬੱਸਾਂ ਜਾਂ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ। ਰਿਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 95 ਲੱਖ ਡਾਲਰ ਕਾਰਬਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣਗੇ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਵਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਇਹ ਰਕਮ ਵਧੇਗੀ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ਕਿਓਟੋ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਾਫ਼ ਵਿਕਾਸ ਵਿਧੀ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਨੇ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਇਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੈਟਰੋ ਨੂੰ ਕਾਰਬਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕਮੀ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਠੋਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, ਜੋ ਵੀ ਯਾਤਰੀ ਕਾਰ ਜਾਂ ਬੱਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੈਟਰੋ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਹਰ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਲਗਭਗ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ 2002 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਟਰੋ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮੀਗਤ ਵੀ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮੈਟਰੋ ਲਾਈਨ ਸ਼ਾਹਦਰਾ ਅਤੇ ਰਿਠਾਲਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ। ਹੁਣ, ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ :

1087 - ਵਿਲੀਅਮ II ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਰਾਜਾ ਬਣੇ।

1777 - ਅਮਰੀਕੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ: ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਫਿਲਾਡੇਲਫੀਆ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।

1872 - ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਮੰਦਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।

1950 - ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਫੌਜਾਂ ਤੋਂ ਸਿਓਲ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।

1950 - ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ।

1959 - ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਟਾਈਫੂਨ ਵੇਰਾ ਨੇ 4,580 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 16 ਲੱਖ ਲੋਕ ਬੇਘਰ।

1960 - ਦੋ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ, ਜੌਨ ਐਫ. ਕੈਨੇਡੀ ਅਤੇ ਰਿਚਰਡ ਨਿਕਸਨ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਬਹਿਸ।

1984 - ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਇਆ।

1998 - ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਨੇ ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ 18ਵਾਂ ਸੈਂਕੜਾ ਲਗਾ ਕੇ ਡੇਸਮੰਡ ਹੇਨਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜਿਆ।

2001 - ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠੇਗਾ।

2002 - ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਇਰਾਕ ਵਿਰੁੱਧ ਇਕਪਾਸੜ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ।

2004 - ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।

2007 - ਦੱਖਣੀ ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕੈਨ ਥੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਮਾਣ ਅਧੀਨ ਪੁਲ ਢਹਿ ਜਾਣ ਨਾਲ 62 ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

2009 - ਪੂਜਾਸ਼੍ਰੀ ਵੈਂਕਟੇਸ਼ ਨੇ ਰਸ਼ਮੀ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਆਈਟੀਐਫ ਮਹਿਲਾ ਟੈਨਿਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਜਿੱਤਿਆ।

2009 - ਪੰਕਜ ਅਡਵਾਨੀ 76ਵੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਿਲੀਅਰਡਸ ਅਤੇ ਸਨੂਕਰ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਬਿਲੀਅਰਡਸ ਚੈਂਪੀਅਨ ਬਣੇ।

2009 - ਟਾਈਫੂਨ ਕੇਤਸਾਨਾ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਚੀਨ, ਵੀਅਤਨਾਮ, ਕੰਬੋਡੀਆ, ਲਾਓਸ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 700 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ।

2011 - ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰੇਲਵੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਸਨੂੰ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਕਾਰਬਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ 630,000 ਟਨ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ।

ਜਨਮ :

1820 - ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ, ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ।

1888 - ਟੀ.ਐਸ. ਇਲੀਅਟ - ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲੇਖਕ।

1912 - ਮੁਹੰਮਦ ਸਲੀਮ - 16ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ।

1921 - ਸੂਬੇਦਾਰ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ - ਪਰਮ ਵੀਰ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਭਾਰਤੀ ਸਿਪਾਹੀ।

1923 - ਦੇਵ ਆਨੰਦ - ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ।

1932 - ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ - ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ।

ਦਿਹਾਂਤ : 1842 - ਲਾਰਡ ਵੈਲਸਲੀ - 1798 ਤੋਂ 1805 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ।

1956 - ਲਕਸ਼ਮਣ ਕਾਸ਼ੀਨਾਥ ਕਿਰਲੋਸਕਰ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਪਤੀ।

1958 - ਟੀ. ਬੀ. ਕੁੰਹਾ, ਗੋਆ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ।

1977 - ਉਦੈ ਸ਼ੰਕਰ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨ੍ਰਿਤਕ, ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ, ਅਤੇ ਬੈਲੇ ਨਿਰਮਾਤਾ।

1989 - ਹੇਮੰਤ ਕੁਮਾਰ - ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ

- ਸੀਐਸਆਈਆਰ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ।

- ਵਿਸ਼ਵ ਬੋਲ਼ੇ ਅਤੇ ਗੁੰਗੇ ਦਿਵਸ।

- ਵਿਸ਼ਵ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਦਿਵਸ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ