ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 9 ਮਈ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਜੰਮੂ, ਪਠਾਨਕੋਟ ਤੋਂ ਭੁਜ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਵਾਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਚੱਕਰ' ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਸਿੰਦੂਰ' ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਸਰਗਰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਸਿੰਦੂਰ' ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਸਿੰਦੂਰ' ਤੋਂ ਬੌਖਲਾਏ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ 8/9 ਮਈ ਨੂੰ ਰਾਤ 8.30 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ, ਪੰਜਾਬ, ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਏਅਰਬੇਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਡਰੋਨਾਂ ਨਾਲ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਸਤਵਾਰੀ, ਸਾਂਬਾ, ਆਰਐਸ ਪੁਰਾ ਅਤੇ ਅਰਨੀਆ ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ 8 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਇਕਾਈਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜੰਮੂ, ਪਠਾਨਕੋਟ ਅਤੇ ਊਧਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਐਸ-400 (ਸੁਦਰਸ਼ਨ) ਨੇ ਸਾਰੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਊਧਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਵੀ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਜੰਗ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਰੂਸ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 3 ਐਸ-400 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਚੌਥਾ ਸਿਸਟਮ ਮਾਰਚ 2026 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਪੰਜਵਾਂ ਸਿਸਟਮ 2026 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਡਿਲੀਵਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਰੀ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਾਰਨ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਐਸ-400 ਦਾ ਨਾਮ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਚੱਕਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ 'ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਚੱਕਰ' ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਐਸ-400 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ 60 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ 80 ਦੁਸ਼ਮਣ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਜਾਂ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।

ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰੂਸੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਐਸ-400 ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਨਾਲ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਐਸ-400 ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਸੌਦੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ 06 ਦਸੰਬਰ, 2021 ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਇਸ ਰੂਸੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਡਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਆਪਣੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਅਤੇ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ, ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 100 ਫੁੱਟ ਉੱਪਰ ਉੱਡਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ 'ਤੇ ਦੋ ਐਸ-400 ਸਕੁਐਡਰਨ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਤੀਜੇ ਸਕੁਐਡਰਨ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰੇ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ