ਬੈਂਕਾਕ (ਥਾਈਲੈਂਡ), 25 ਜੁਲਾਈ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਕੱਲ੍ਹ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 15 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਉਬੋਨ ਰਤਚਾਥਨੀ ਅਤੇ ਸੂਰੀਨ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਝੜਪਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੇ ਅੱਜ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਹੈ।

ਬੈਂਕਾਕ ਪੋਸਟ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਦੂਜੇ ਫੌਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਉਬੋਨ ਰਤਚਾਥਨੀ ਅਤੇ ਸੂਰੀਨ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਝੜਪਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਨੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਬੀਐਮ-21 ਰਾਕੇਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਥਾਈ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਥਾਈਲੈਂਡ ਨੇ ਆਪਣੇ 1,00,000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਆਸਰਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ।

ਰਾਇਲ ਥਾਈ ਆਰਮੀ ਨੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਬਲਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਘਾਤਕ ਹਥਿਆਰਾਂ, ਫੀਲਡ ਆਰਟਲਰੀ ਅਤੇ ਬੀਐਮ-21 ਰਾਕੇਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਥਾਈ ਬਲਾਂ ਨੇ ਢੁਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਤ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਅ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਿਵਾਦਤ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਛੇ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜੰਗ ਛਿੜ ਗਈ ਹੈ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੂਰੀਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਧਮਾਕੇ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲ ਪੰਪਾਂ 'ਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਥਾਈ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੈ।

ਬੈਂਕਾਕ ਪੋਸਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਟਰੱਕਾਂ, ਬਖਤਰਬੰਦ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਟੈਂਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਥਾਈ ਫੌਜੀ ਕਾਫਲਾ ਝੋਨੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੀਆਂ ਸੂਬਾਈ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਰਹੱਦ ਵੱਲ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਲੜਾਈ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵੱਲੋਂ ਕੱਲ੍ਹ ਰਾਤ ਫਨੋਮ ਪੇਨ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਅਤੇ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਰਾਜਦੂਤ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਇੱਕ ਬਾਰੂਦੀ ਸੁਰੰਗ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਈ ਸੈਨਿਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਬੈਂਕਾਕ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਾਰੂਦੀ ਸੁਰੰਗ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਛਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਨੇ ਇਸ ਦੋਸ਼ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਓਡਰ ਮੀਨਚੇ ਪ੍ਰਾਂਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਮੇਥ ਮੀਅਸ ਫੇਕਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਪੰਜ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। 1,500 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ।

ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਨਵਰ ਇਬਰਾਹਿਮ ਨੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਆਸੀਆਨ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਥਾਈ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਾਰ ਸਰਹੱਦੀ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ 100,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 300 ਅਸਥਾਈ ਆਸਰਾ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 14 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੜਾਈ ਦੋਵਾਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੱਖਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ 800 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, 2008 ਅਤੇ 2011 ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਫੌਜੀ ਟਕਰਾਅ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।

ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 2013 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਕਟ ਮਈ ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਸਿਪਾਹੀ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੂਟਨੀਤਕ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੁਨ ਮਾਨੇਟ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੇ ਅੱਜ ਇੱਕ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਹੈ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ ਆਸਟ੍ਰੀਆ, ਬੈਲਜੀਅਮ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਕ੍ਰੋਏਸ਼ੀਆ, ਸਾਈਪ੍ਰਸ, ਚੈੱਕ ਗਣਰਾਜ, ਡੈਨਮਾਰਕ, ਐਸਟੋਨੀਆ, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ, ਗ੍ਰੀਸ, ਹੰਗਰੀ, ਆਇਰਲੈਂਡ, ਇਟਲੀ, ਲਾਤਵੀਆ, ਲਿਥੁਆਨੀਆ, ਲਕਸਮਬਰਗ, ਮਾਲਟਾ, ਨੀਦਰਲੈਂਡ, ਪੋਲੈਂਡ, ਪੁਰਤਗਾਲ, ਰੋਮਾਨੀਆ, ਸਲੋਵਾਕੀਆ, ਸਲੋਵੇਨੀਆ, ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਹਨ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ