


ਅਯੁੱਧਿਆ, 25 ਨਵੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਮੰਦਰ ਦੀ ਚੋਟੀ 'ਤੇ ਧਰਮ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਰਸਮ ਅਭਿਜੀਤ ਮਹੂਰਤ ਵਿੱਚ ਵੈਦਿਕ ਮੰਤਰਾਂ ਦੇ ਜਾਪ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ। ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਲ ਨੇ ਪੂਰੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਿਮਾਨ, ਸੰਤ-ਮਹੰਤ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ। ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਰਸਮ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ, ਜਨਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਤਾਂ, ਮਹੰਤਾਂ, ਪੁਜਾਰੀਆਂ, ਕਥਾਵਾਚਕਾਂ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ, ਚੌਧਰੀਆਂ, ਵਨਵਾਸੀ ਸੰਤਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇ ਕੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਤੀਰਥ ਖੇਤਰ ਟਰੱਸਟ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਮੰਗ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਯੁੱਧਿਆ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਹਿਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਟਰੱਸਟ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਇਹ ਦਰਸਾਉਣਾ ਸੀ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹਨ। ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ, ਨਾਅਰਾ ਸੀ, ਰਾਮ ਨੇ ਉੱਤਰ ਦਕਸ਼ਿਣ ਜੋੜਾ। ਭੇਦਭਾਵ ਕਾ ਬੰਧਨ ਤੋੜਾ। ਸਮਤਾ ਮਮਤਾ ਕੇ ਉਦਗਾਤਾ, ਰਾਮ ਸੇ ਹੈ ਹਮ ਸਭ ਕਾ ਨਾਤਾ। ਇਸ ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਸਾਰਥਿਕਤਾ ਅੱਜ ਸਾਬਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ, ਮਾਤਾ ਸ਼ਬਰੀ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਦ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ, ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਬ੍ਰਹਮ ਭੂਮੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ, ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਧਾਰਾ ਇੱਥੋਂ ਯੁੱਗਾਂ ਤੱਕ ਵਗਦੀ ਰਹੇਗੀ।ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ, ਸਪਤ ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਮੰਦਿਰ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ, ਦੇਵੀ ਅਹਿਲਿਆ, ਨਿਸ਼ਾਦਰਾਜ ਗੁਹਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸ਼ਬਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਮੰਦਿਰ ਵੀ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਧਰਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਮੰਦਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਚੜ੍ਹਾਏ, ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼, ਸਦਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਉੱਕਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਚਿਕਿਤਸਲਿਆ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦਾ ਨਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਦਸ਼ਰਥ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਯਾਦਵ ਮੰਦਰ, ਰੈਦਾਸ ਮੰਦਰ, ਨਿਸ਼ਾਦ ਮੰਦਰ, ਪ੍ਰਜਾਪਤੀ ਮੰਦਰ, ਤਰਖਾਣ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਧੋਬੀ ਮੰਦਰ, ਹੋਰ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਸਲੀ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ।ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਏ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛੜੇ ਅਤੇ ਪਛੜੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਥਾਰੂ, ਰੈਦਾਸ, ਪਾਸੀ, ਖਟੀਕ, ਵਾਲਮੀਕਿ, ਕੋਰੀ, ਲੋਨੀਆ, ਕਸ਼ਯਪ, ਕਹਾਰ, ਧਨਗਰ, ਨਿਸ਼ਾਦ, ਮੱਲ੍ਹਾ, ਤੇਲੀ, ਨਾਈ, ਧੋਬੀ, ਮੋਚੀ, ਨਟ, ਮੁਸਹਰ, ਧਨਕਟ, ਪੱਥਰਕਟ, ਲੋਹਾਰ, ਬੰਜਾਰਾ, ਸਪੇਰਾ, ਬਹੇਲੀਆ, ਕੰਜੜ, ਮਦਾਰੀ, ਕੋਲ, ਭੀਲ, ਜੋਗੀ, ਗਿਹਾਰ, ਵਨਟਾਂਗੀਆ, ਧਰਕਾਰ, ਸੁਪੰਚ, ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਆਦਿ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਮਾਨ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਪਹਿਲੂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੇਵ ਜੀ ਭਾਈ ਰਾਵਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦਾ ਪੂਰਾ ਜੀਵਨ ਸਦਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਨਵਾਸ ਦੌਰਾਨ, ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਜੰਗਲ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਦ ਰਾਜਾ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕੀਤੀ, ਕੇਵਟ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਇਆ, ਸ਼ਬਰੀ ਦੇ ਬੇਰ ਖਾਧੇ, ਅਤੇ ਗਿਰਝ ਰਾਜ ਜਟਾਯੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਵਾਂਗ ਸਤਿਕਾਰਿਆ। ਪੂਰਾ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਰਮਾਪਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਮ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ, ਸੰਪਰਦਾ ਜਾਂ ਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ। ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣਾ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ