ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 26 ਨਵੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। 27 ਨਵੰਬਰ, 1907 ਨੂੰ ਇਲਾਹਾਬਾਦ (ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ) ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ, ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਭਾਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਨਾਲ, ਬੱਚਨ ਜੀ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਓਨੀਆਂ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ, ਜਿੰਨੀਆਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਦੀਵੀ ਰਚਨਾ ਮਧੂਸ਼ਾਲਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਰਚਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਗੁੰਝਲਾਂ, ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਮੀਦਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪਕ ਹੈ। ਬੱਚਨ ਜੀ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਧੂਬਾਲਾ, ਮਧੂਕਲਸ਼, ਨਿਸ਼ਾ ਨਿਮਿਤ੍ਰਣ ਅਤੇ ਖਾਦੀ ਕੇ ਫੂਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਨਮਾਨ ਮਿਲੇ। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਕਵੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਹੁਨਰਮੰਦ ਅਨੁਵਾਦਕ ਵੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਹਵਾਲਿਆਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਦਾ ਸਾਹਿਤ ਅਨਮੋਲ ਖਜ਼ਾਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਪਿਆਰ, ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਜੀਵਨ-ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ :

1001 - ਹਮਲਾਵਰ ਮਹਿਮੂਦ ਗਜ਼ਨੀ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਾਸਕ ਜੈਪਾਲ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।

1095 - ਪੋਪ ਅਰਬਨ II ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਧਰਮ ਯੁੱਧ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ।

1795 - ਪਹਿਲਾ ਬੰਗਾਲੀ ਨਾਟਕ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ।

1807 - ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਨੈਪੋਲੀਅਨ ਦੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਡਰ ਕੇ ਲਿਸਬਨ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।

1815 - ਪੋਲੈਂਡ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਪਣਾਇਆ।

1895 - ਅਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਨੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।

1912 - ਅਲਬਾਨੀਆ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡਾ ਅਪਣਾਇਆ।

1932 - ਪੋਲੈਂਡ ਅਤੇ ਤਤਕਾਲੀਨ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਗੈਰ-ਹਮਲਾਵਰ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।

1949 - ਜਬਲਪੁਰ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਚੰਦਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਸੁਭੱਦਰਾ ਕੁਮਾਰੀ ਚੌਹਾਨ ਦੀ ਆਦਮਕੱਦ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਵੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੀ ਦੋਸਤ, ਮਹਾਦੇਵੀ ਵਰਮਾ ਨੇ ਕੀਤਾ।

1966 - ਉਰੂਗਵੇ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਪਣਾਇਆ।

1995 - ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੀ ਜੋਸਲੀਨ ਐਗੁਇਲੇਰਾ ਮਾਰਕਨੋ ਨੂੰ 1995 ਵਿੱਚ ਮਿਸ ਵਰਲਡ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ ਗਿਆ।

2000 - ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ਬੈਲਟ ਕਾਉਂਟ ਵਿੱਚ 537 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਜੂਨੀਅਰ ਦਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦਾ ਲਈ ਦਾਅਵਾ।

2001 - ਹਬਲ ਟੈਲੀਸਕੋਪ ਨੇ ਓਸੀਰਿਸ ਗ੍ਰਹਿ, ਬਾਹਰੀ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ-ਅਮੀਰ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ।

2002 - ਬੇਲਾਰੂਸੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਗੇਨਾਡੀ ਵੀ. ਨੋਵਿਟਸਕੀ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ।

2004 - ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਿਰਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੁਆਨ ਸੋਮਾਵੀਆ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ।

2005 - ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ, ਇਜ਼ਾਬੇਲ ਡਾਇਨੋਇਰ ਦਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਫਲ ਅੰਸ਼ਕ ਚਿਹਰਾ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਹੋਇਆ।

2007 - ਸਾਬਕਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੌਜੀ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਿਹਾ।

2008 - ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਛੇਵੇਂ ਤਨਖਾਹ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਾਜ ਬਣਿਆ।2008 - ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਅਤੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜਾਂ ਦੀਆਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ।

2012 - ਯੂਰੋਜ਼ੋਨ ਨੇ ਗ੍ਰੀਸ ਨੂੰ 43.7 ਬਿਲੀਅਨ ਯੂਰੋ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।

2013 - ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਐਨੀਮੇਟਡ ਫਿਲਮ, ਫ੍ਰੋਜ਼ਨ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ।

2014 - ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਫਿਲਿਪ ਹਿਊਜ ਦੀ ਬਾਊਂਸਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

2017 - ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਓਰਾਈ ਵਿੱਚ ਪੱਤੇ ਚਰਾਉਣ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਗਮਲੇ ਤੋੜਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਦਿਨ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਠ ਗਧਿਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

2019 - ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਾਰਟੋਸੈਟ-3 ਸੈਟੇਲਾਈਟ, ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਜਨਮ :

1881 - ਕਾਸ਼ੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਜੈਸਵਾਲ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਦਵਾਨ।

1888 - ਗਣੇਸ਼ ਵਾਸੂਦੇਵ ਮਾਵਲੰਕਰ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਪੀਕਰ।

1907 - ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ, ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ।

1940 - ਬਰੂਸ ਲੀ - ਮਹਾਨ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਦੰਤਕਥਾ।

1942 - ਮ੍ਰਿਦੁਲਾ ਸਿਨਹਾ - ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਗੋਆ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਪਾਲ।

1947 - ਇਸਮਾਈਲ ਉਮਰ ਗੁਏਲੇਹ - ਜਿਬੂਤੀ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ।

1950 - ਕੁਇਨ ਓਜਾ - ਗੁਹਾਟੀ, ਅਸਾਮ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ।

1952 - ਬੱਪੀ ਲਹਿਰੀ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ।

ਦਿਹਾਂਤ : 1976 - ਗਜਾਨਨ ਤ੍ਰਿੰਬਕ ਮਡਖੋਲਕਰ - ਮਰਾਠੀ ਨਾਵਲਕਾਰ, ਆਲੋਚਕ, ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ।

1978 - ਲਕਸ਼ਮੀਬਾਈ ਕੇਲਕਰ - ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ।

2002 - ਸ਼ਿਵਮੰਗਲ ਸਿੰਘ ਸੁਮਨ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕਵੀ।

2008 - ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ।

2011 - ਸੁਲਤਾਨ ਖਾਨ - ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਰੰਗੀ ਵਾਦਕ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਗਾਇਕ।

2018 - ਮੁਹੰਮਦ ਅਜ਼ੀਜ਼ - ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।

2019 - ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਐਡਮਿਰਲ ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ :

- ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਡੇਟ ਕੋਰ ਦਿਵਸ (ਨਵੰਬਰ ਦਾ ਚੌਥਾ ਐਤਵਾਰ)।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ