ਮਹਾਕੁੰਭ ਨਗਰ, 10 ਜਨਵਰੀ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਜੋਤੀਰਮਠ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਅਵਿਮੁਕਤੇਸ਼ਵਰਾਨੰਦ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਮਹਾਕੁੰਭ ਵਿੱਚ ਧਰਮਸੰਸਦ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਧਰਮਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਆਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਧਰਮ ਸੰਸਦ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਤੋਂ 3 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗੀ ਅਤੇ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਧਾਰਮਿਕ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।

ਧਰਮ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਧਰਮ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਪੂਰੇ ਮੇਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਡਰੇਨਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਮਾਣ-ਸਨਮਾਨ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਹਟਾ ਕੇ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।

ਧਰਮ ਸੰਸਦ ਅੱਗੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਦੂਜੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾ. ਰਜਿੰਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੇ ਸਾਲ 1954 ਵਿਚ ਇਸੇ ਮਹਾਂਕੁੰਭ ​​ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਇਕ ਮਹੀਨਾ ਕਲਪਵਾਸ ਲਗਾ ਕੇ ਧਰਮ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਗਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਧਾਰਮਿਕ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਧਰਮਧ੍ਵਜ ਦੀ ਮਰਿਆਦਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਧਰਮਧ੍ਵਜ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਮੂਲ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਧਰਮਸੰਸਦ ਅੱਗੇ ਇਹ ਤੀਜਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਮੇਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਗਦੇ ਤ੍ਰਿਵੇਣੀ ਸੰਗਮ ਵਿੱਚ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਆਉਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਤ ਮਹਾਤਮਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸ਼ਾਹੀ ਤਿਉਹਾਰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਅਤੇ ਆਮ ਤਾਰੀਖਾਂ 'ਤੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤ੍ਰਿਵੇਣੀ ਸੰਗਮ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਯੋਗ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ ਬਣਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਧਰਮ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਚੌਥਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਕਿ ਮੇਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿਤੀ 13 ਜਨਵਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਬਹੁਤ ਮੱਠੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੇਲੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨ ਤਾਂ ਹੀ ਕਾਇਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਅਸੁਵਿਧਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਲਈ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪੰਜਵਾਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਬੋਰਡਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰਡਿੰਗਾਂ 'ਤੇ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦਾ ਸਾਲ 2025 ਈ: ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਿੰਦੀ ਵਿਕਰਮ ਸੰਵਤ 2081 ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਮੇਲੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਤਿਉਹਾਰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਸਮਾਗਮ ਹਿੰਦੀ ਵਿਕਰਮ ਸੰਵਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਕੁੰਭ ਸਾਲ 2025 ਦੀ ਬਜਾਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੋਰਡਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰਡਿੰਗਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪੱਤਰ-ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹਾਕੁੰਭ ਵਿਕਰਮੀ ਸੰਵਤ 2081 ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਉਪਰੋਕਤ ਪੰਜ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੇਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਰਾਜਗੜ੍ਹ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਜੈਸਵਾਲ ਦੀ ਅਚਨਚੇਤ ਮੌਤ 'ਤੇ ਸ਼ੋਕ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਕੇ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ। ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਵੇ, ਜੋ ਕਿ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਆਏ ਸਨ, ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ। ਡਾ..ਉਮਾਸ਼ੰਕਰ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਸੰਸਦੀ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਦੇਵੇਂਦਰ ਪਾਂਡੇ ਅਤੇ ਸਵਾਮੀ ਨਿਜਾਨੰਦ ਗਿਰੀ ਉਪ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ।

---------------

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ