ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 1 ਜੁਲਾਈ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨਵੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਨੀਤੀ 2025 (ਐਨਐਸਪੀ-2025) ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਖੇਡ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਐਨਐਸਪੀ-2025 ਸਾਲ 2001 ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਨੀਤੀ ਦੀ ਥਾਂ ਲਵੇਗੀ। ਇਸਦਾ ਟੀਚਾ ਖੇਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 2036 ਓਲੰਪਿਕ ਸਮੇਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਹੋਈ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਨੀਤੀ-2025 ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨੀਤੀ ਵਿਆਪਕ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ, ਖੇਡ ਸੰਘ, ਖਿਡਾਰੀ ਅਤੇ ਮਾਹਰ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੇ। ਇਹ ਨੀਤੀ ਪੰਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਥੰਮ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ।

ਕੇਂਦਰੀ ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਨੀਤੀ-2025 ਦੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਠੋਸ ਰਣਨੀਤਕ ਢਾਂਚਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਖੇਡ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੀਪੀਪੀ ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ (ਸੀਐਸਆਰ) ਰਾਹੀਂ ਵਿੱਤੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਕਨੀਕੀ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ, ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਖੋਜ ਰਾਹੀਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਢਾਂਚਾ ਵੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੂਚਕ (ਕੇਪੀਆਈ), ਟੀਚੇ ਅਤੇ ਸਮਾਂ-ਬੱਧ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੀਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਖੇਡ ਨੀਤੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਸਰਕਾਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਨੀਤੀ 2025 ਪੰਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਥੰਮ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ - ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉੱਤਮਤਾ, ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ, ਸਮਾਜਿਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ, ਜਨਤਕ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਏਕੀਕਰਨ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੇਂਡੂ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸਿਖਲਾਈ, ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਉਦਯੋਗ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ, ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਮੁਹਿੰਮ ਰਾਹੀਂ ਜਨ ਅੰਦੋਲਨ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ, ਅਧਿਆਪਕ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਦੋਹਰੀ ਕਰੀਅਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਨਿੱਜੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ, ਤਕਨੀਕੀ ਨਵੀਨਤਾ, ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿਧੀ, ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਮਾਡਲ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨੀਤੀ ਦੇ ਪੰਜ ਮੁੱਖ ਥੰਮ੍ਹ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ :

1. ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉੱਤਮਤਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼।ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢਾਂਚਾ।

ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਲੀਗਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।

ਕੋਚਿੰਗ, ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਐਥਲੀਟ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਬਣਾਉਣਾ।

ਖੇਡ ਵਿਗਿਆਨ, ਡਾਕਟਰੀ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਰਾਹੀਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ।

ਕੋਚਾਂ, ਤਕਨੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਸਟਾਫ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ।

2. ਖੇਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ :

ਖੇਡ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।

ਖੇਡ ਉਤਪਾਦ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਕੇ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਵਿਕਾਸ।

ਪੀਪੀਪੀ ਮਾਡਲਾਂ, ਸੀਐਸਆਰ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਅਧਾਰਤ ਫੰਡਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ।

3. ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ :

ਔਰਤਾਂ, ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਰਗਾਂ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਦਿਵਿਆਂਗਜਨਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰੀ।

ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ।

ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਕਰੀਅਰ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ, ਵਾਲੰਟੀਅਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਦੋਹਰੀ ਕਰੀਅਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜੋੜਨਾ।

4. ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਜਨ ਅੰਦੋਲਨ ਬਣਾਉਣਾ :

ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।

ਸਕੂਲਾਂ, ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਸੂਚਕਾਂਕ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ।

ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਖੇਡ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ।

5. ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਏਕੀਕਰਨ :

ਸਕੂਲੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ।

ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਕੇ ਖੇਡ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ