ਬਲੋਚਾਂ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕੇਗਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਰੋਤ : ਫ੍ਰੀ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਮੂਵਮੈਂਟ
ਸਚਿਨ ਬੁਧੌਲੀਆਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 3 ਅਗਸਤ (ਹਿੰ.ਸ.)| ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਮੁਕਤੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਰੂਪ, ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆ
ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਚਾਰਟਰ


ਸਚਿਨ ਬੁਧੌਲੀਆਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 3 ਅਗਸਤ (ਹਿੰ.ਸ.)| ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਮੁਕਤੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਰੂਪ, ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਨਾ ਚੱਲਣ।

ਫ੍ਰੀ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦੇ ਕਾਰਕੁਨ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ ਨਾਲ ਵਰਚੁਅਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨਨਾਮਾ ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਵੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਇੱਕ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਦੇਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਹਬ ਜਾਂ ਧਰਮ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵਿਤਕਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਹਰ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ ਜਾਂ ਮਜ਼ਹਬ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਣਗੇ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੌਜ ਦਾ ਕੰਮ ਸਿਰਫ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਸਿਪਾਹੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੋਵੇਗੀ।ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਮੀਡੀਆ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਐਮਈਐਮਆਈ) ਵਿਖੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਹਕੀਕਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਚਾਰਟਰ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੁਤੰਤਰ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਦਿਲਚਸਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਜ਼ਾਹਿਦਾਨ ਦੇ ਬਲੋਚ ਮੌਲਵੀ ਅਬਦੁਲ ਹਾਮਿਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅੰਦੋਲਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਉੱਥੇ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਬਲੋਚਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਹਬ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਝੁਕਾਅ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਰਹੇ ਹਨ।ਈਰਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਵੰਡ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 50 ਫੀਸਦੀ ਗੈਰ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਬਲੋਚਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਰਦ, ਅਲ-ਅਹਵਾਜ਼, ਲੂਰ, ਤੁਰਮੇਨ ਅਤੇ ਅਜ਼ਾਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਗੈਰ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਫਾਰਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਨੇਤਾ ਅਲੀ ਖਾਮੇਨੇਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਰਾਨ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਧੀਨ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦਾ ਖੇਤਰ ਬੰਦਰ ਅੱਬਾਸ ਅਤੇ ਹੋਰਮੁਜ਼ ਦੀ ਖਾੜੀ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸਨੂੰ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਫਾਰਸੀ ਖਾੜੀ ਚੀਨੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਤਬਦੀਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਬਲੋਚ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਵਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਖਾਮੇਨੇਈ ਨੂੰ ਬੇਦਖਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਰਦ, ਅਲ-ਅਹਵਾਜ਼, ਲੂਰ, ਤੁਰਮੇਨ ਅਤੇ ਅਜ਼ਾਰੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਸਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੱਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਜ਼ਾਹਿਦਾਨ, ਬਾਮ, ਜੀਰੋਫਟ, ਈਰਾਨਸ਼ਹਿਰ, ਮਿਨਾਬ ਅਤੇ ਚਾਬਹਾਰ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬੰਦਰਗਾਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੇਲਮੰਦ, ਨਿਮਰੋਜ਼, ਫਰਾਹ ਅਤੇ ਕੰਧਾਰ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਮਾਰੂਥਲ ਖੇਤਰ ਬਲੋਚ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚਮਨ, ਕਿਲਾ ਅਬਦੁੱਲਾ, ਕਿਲਾ ਸੈਫੁੱਲਾ, ਕੁਚਲਾ ਅਤੇ ਜ਼ੋਬ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ਤੂਨਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਇਹ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਂਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਸਹਿਮਤੀ ਜਾਂ ਵਿਵਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਸ਼ਤੂਨ ਅਤੇ ਬਲੋਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਡੁਰੰਡ ਲਾਈਨ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਬਾਰੇ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰਫਲ ਦਾ 44 ਫੀਸਦੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦੇ ਡੇਰਾਗਾਜ਼ੀ ਖਾਨ, ਰਾਜਨਪੁਰ ਅਤੇ ਤੋਂਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਬਲੋਚ-ਬਹੁਲਤਾ ਵਾਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਜਿਸਨੂੰ ਮਾਈ ਕਲਾਚੀ ਅਤੇ ਲਯਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵੀ ਬਲੋਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰਫਲ ਦਾ ਲਗਭਗ 64 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਹੈ। ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸ਼ਾਸਨ ਬਾਰੇ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਲੋਚ ਵਿਦਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਚੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦਖਲ ਹੈ। ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਗਵਾਦਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੱਕ ਸੜਕ 'ਤੇ ਸੂਚਨਾ ਬੋਰਡ ਉਰਦੂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੀਨੀ ਮੰਦਾਰਿਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਚੀਨੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਰੱਖ ਕੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਸੰਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗਵਾਦਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਰਾਹੀਂ ਤੇਲ ਦੀ ਸੁਚਾਰੂ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 'ਮਿਉਜ਼ੀਅਮ ਆਫ਼ ਮਿਨਰਲਜ਼’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੱਠ ਲੱਖ ਟਨ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਲਿਥੀਅਮ, ਯੂਰੇਨੀਅਮ, ਤਾਂਬਾ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਕੀਮਤੀ ਖਣਿਜ ਹਨ। ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਰੋਜ਼ 33.4 ਕਰੋੜ ਘਣ ਫੁੱਟ ਗੈਸ ਕੱਢੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 42 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਫੌਜ ਅਤੇ ਲੇਵੀਆਂ ਯਾਨੀ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਕੁ ਹਿੱਸੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬੀ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਬਲੋਚ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਗਠਨ, ਬਲੋਚ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਬੀਐਲਏ) ਨੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਫੌਜ ਅਤੇ ਲੇਵੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਬੀਐਲਏ ਦੇ ਰਹਿਮੋ-ਕਰਮ 'ਤੇ ਹੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ, 800 ਸੈਨਿਕ ਬੀਐਲਏ ਅੱਗੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਲੋਚ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਨ। ਬੀਐਲਏ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਬਲੋਚ ਵਿਰੋਧੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੈਰ-ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਵਹਾਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਹਿੰਗਲਾਜ ਭਵਾਨੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਬਲੋਚੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਂ ਹਿੰਗਲਾਜ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਅਸੀਂ ਮਾਤਾ ਹਿੰਗਲਾਜ ਦੇ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਨਾਨੀ ਮੰਦਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਉੱਥੇ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਜਾਤ ਜਾਂ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਮਾਂ ਤੋਂ ਮੰਨ ਮੰਗਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਮੰਨਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇ, ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਅਸੀਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਹਿੰਦੂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦੋਹਰਾ ਬਦਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਬੀਐਲਏ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹਿੰਦੂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਬਲੋਚ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਿੰਗਲਾਜ ਭਵਾਨੀ ਦੇ ਮੰਦਰ ਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੰਦਰਾਂ ਦੀ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਕਰਨਾ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਲੋਚ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੁਕਤੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਲੋਚ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਤਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਤੰਤਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੰਪੰਨ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਜਾਂ ਹੋਰਮੁਜ਼ ਜਲਡਮਰੂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਤੇਲ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਟੁੱਟ ਜਾਵੇਗੀ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੀ ਰਾਹਤ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈ ਸਕੇਗਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸਦੇ ਆਮਦਨ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਲੋਚਾਂ ਦਾ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਵੈਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹਨ।ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਤੇਲ ਖੋਜ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਣ ’ਤੇ ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਹਰਬਾਇਰ ਮੈਰੀ ਦੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਬਿਆਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਤੇਲ, ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ, ਤਾਂਬਾ, ਲਿਥੀਅਮ, ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭ ਧਰਤੀ ਦੇ ਖਣਿਜ ਭੰਡਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਅਸਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੰਪੰਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਫੌਜ, ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਸਪਾਂਸਰ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਮੀ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਟ ਆਈਐਸਆਈ ਨੂੰ ਖਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਖਣਿਜ ਭੰਡਾਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਣਾ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਰਣਨੀਤਕ ਗਲਤੀ ਹੋਵੇਗੀ।ਫ੍ਰੀ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਆਈਐਸਆਈ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਤਾਕਤ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਰੋਧੀ ਜੇਹਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਰ ਹੀ ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।ਹਿਰਬੀਯੇਰ ਮਾਰਰੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਰੋਕਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਲੋਚ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਿਆਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਵੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਚੀਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਲੋਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਾਡੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ਸਾਡੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸਮਝੌਤਾਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਮਾਲਕੀ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਸਾਡਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਮਾਣ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਅਤੇ ਬਲੋਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭੂਮੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੀਆਂ ਜਾਇਜ਼ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ।ਮੀਰ ਯਾਰ ਬਲੋਚ ਨੇ ਉਮੀਦ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਗੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਗੀਆਂ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ


 rajesh pande