ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 16 ਦਸੰਬਰ (ਹਿੰ.ਸ.)। 17 ਦਸੰਬਰ, 1903 ਦਾ ਦਿਨ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਦਰਜ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਅਮਰੀਕੀ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਓਰਵਿਲ ਰਾਈਟ ਅਤੇ ਵਿਲਬਰ ਰਾਈਟ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਰਾਈਟ ਭਰਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਦੀ ਹੈ, ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਿਤ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾਇਆ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਉਡਾਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਦੇ ਕਿਟੀ ਹਾਕ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।

ਰਾਈਟ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਨਾਮ ‘ਰਾਈਟ ਫਲਾਇਰ’ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਇੰਜਣ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਉਡਾਣ-ਨਿਯੰਤਰਣ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਡਾਣ ਦੌਰਾਨ, ਜਹਾਜ਼ ਲਗਭਗ 12 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 120 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ। ਉਸੇ ਦਿਨ, ਰਾਈਟ ਫਲਾਇਰ ਨੇ ਕੁੱਲ ਚਾਰ ਉਡਾਣਾਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਰੀ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਚੱਲੀ।

ਰਾਈਟ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਆਵਾਜਾਈ, ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੋੜਿਆ। ਅੱਜ, 17 ਦਸੰਬਰ, ਰਾਈਟ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਉਡਾਣ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਉਤਸੁਕਤਾ, ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ :

1398 – ਮੰਗੋਲ ਸਮਰਾਟ ਤੈਮੂਰ ਲੰਗ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।

1556 – ਸਮਰਾਟ ਅਕਬਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਰਹੀਮ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ।

1645 – ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂਰਜਹਾਂ ਬੇਗਮ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

1718 – ਫਰਾਂਸ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਆਸਟਰੀਆ ਨੇ ਸਪੇਨ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।

1777 – ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ।

1779 – ਮਰਾਠਿਆਂ ਅਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੰਬੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਰਾਠਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੁਝ ਪਿੰਡਾਂ ਦਾ ਮਾਲੀਆ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਵਜੋਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ।

1803 – ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਉੜੀਸਾ ’ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ।

1902 – ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਤਾਲਵੀ ਖੋਜੀ ਮਾਰਕੋਨੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ।

1903 – ਰਾਈਟ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾਇਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਦ ਫਲਾਇਰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।

1907 – ਉਗਯੇਨ ਵਾਂਗਚੱਕ ਭੂਟਾਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਰਾਜਾ ਬਣੇ।

1914 – ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਲਿਮਾਨੋ ਵਿਖੇ ਰੂਸੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।

1914 – ਤੁਰਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।1925 – ਤਤਕਾਲੀਨ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿਚਕਾਰ ਗੈਰ-ਹਮਲਾਵਰ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ।

1927 – ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਮਹਾਨ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਸਰ ਡੌਨ ਬ੍ਰੈਡਮੈਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਡੈਬਿਊ ਵਿੱਚ 118 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ।

1927 – ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਰਾਜੇਂਦਰਨਾਥ ਲਹਿਰੀ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ।

1929 – ਮਹਾਨ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਫਸਰ ਸਾਂਡਰਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ।

1931 – ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਚੰਦਰ ਮਹਾਲਨੋਬਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਟਿਸਟੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।

1933 – ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਲਾਲਾ ਅਮਰਨਾਥ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਵਿੱਚ 118 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ।

1940 – ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

1970 – ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਨੇਵਾਡਾ ਟੈਸਟ ਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ।

1971 – ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਯੁੱਧ ਖਤਮ ਹੋਇਆ।

1996 – ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਲੀਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ।

1998 - ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ 'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਡੇਜ਼ਰਟ ਫੌਕਸ' ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਰਾਕ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਬੰਬਾਰੀ ਕੀਤੀ।2000 – ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿਚਕਾਰ ਹੌਟਲਾਈਨ ਸੇਵਾ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।

2000 – ਮਿਰਕੋ ਸਾਰੋਵਿਚ ਨੇ ਬੋਸਨੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।

2002 – ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।

2005 – ਭੂਟਾਨ ਦੇ ਰਾਜਾ ਜਿਗਮੇ ਵਾਂਗਚੱਕ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

2008 – ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਗਈ।

2008 – ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਤਰੱਕੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।

2009 – ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ ਐਮਵੀ ਡੈਨੀ ਐਫ-2 ਲੇਬਨਾਨ ਦੇ ਤੱਟ ਤੋਂ ਡੁੱਬ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 40 ਲੋਕ ਅਤੇ 28,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਨਵਰ ਮਾਰੇ ਗਏ।

2011 – ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

2014 – ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਿਊਬਾ ਨੇ 55 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧ ਬਹਾਲ ਕੀਤੇ।

ਜਨਮ :

1556 – ਰਹੀਮ, ਅਕਬਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ।

1869 – ਸਖਾਰਾਮ ਗਣੇਸ਼ ਦਿਓਸਕਰ, ਇਨਕਲਾਬੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ।

1903 – ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ਮਿਸ਼ਰਾ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਿੰਦੀ ਨਾਟਕਕਾਰ।

1905 – ਮੁਹੰਮਦ ਹਿਦਾਇਤੁੱਲਾ, ਪਹਿਲੇ ਮੁਸਲਿਮ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ।

1920 – ਹਰੀ ਦੇਵ ਜੋਸ਼ੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ।

1930 – ਵਹੇਂਗਬਮ ਨਿਪਾਮਚਾ ਸਿੰਘ, ਮਨੀਪੁਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ।

1955 – ਜਗਦੀਸ਼ ਸ਼ੇਟਰ, ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ।

1972 – ਜੌਨ ਅਬ੍ਰਾਹਮ, ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ।

ਦਿਹਾਂਤ :

1645 – ਨੂਰਜਹਾਂ, ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਪਤਨੀ।

1927 – ਰਾਜੇਂਦਰਨਾਥ ਲਹਿਰੀ, ਮਹਾਨ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸ਼ਹੀਦ।

1959 – ਭੋਗਰਾਜੂ ਪੱਟਾਭੀ ਸੀਤਾਰਾਮੱਈਆ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ।

2019 – ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਲਾਗੂ, ਅਨੁਭਵੀ ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਕਲਾਕਾਰ।

2020 – ਸੱਤਿਆ ਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਸੀਨੀਅਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾ।

2020 – ਇਕਬਾਲ ਅਹਿਮਦ ਖਾਨ, ਦਿੱਲੀ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਗਾਇਕ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ