ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ, 6 ਜੁਲਾਈ (ਹਿੰ.ਸ.)। ਤਿੱਬਤੀ ਧਰਮ ਗੁਰੂ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ 90 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਏ। ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਆਗੂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ 'ਤੇ, ਮੈਕਲਿਓਡਗੰਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬੋਧੀ ਮੱਠ, ਜਿਸਨੂੰ ਮਿੰਨੀ ਲਹਾਸਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਚੁਗਲਾਖੰਗ ਵਿਖੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੇ ਕੇਕ ਵੀ ਕੱਟਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੈਂਕੜੇ ਤਿੱਬਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੈਰੋਕਾਰ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਸਮੇਤ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਕਿਰੇਨ ਰਿਜੀਜੂ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਰੰਜਨ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੇਮਾ ਖਾਂਡੂ, ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਮੰਤਰੀ ਸੋਨਮ, ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰ ਰਿਚਰਡ ਗੇਰੇ ਆਦਿ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਨਮਦਿਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ :

ਇਸ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਿਆਂ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ- 1.4 ਅਰਬ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ, ਮੈਂ ਪਰਮ ਪੂਜਨੀਕ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਜਨਮਦਿਨ ਦੀਆਂ ਹਾਰਦਿਕ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਉਹ ਪਿਆਰ, ਹਮਦਰਦੀ, ਸਬਰ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ।

ਤਿੰਨ ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਵਧਾਈ :

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਤਿੰਨ ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ, ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ, ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਅਤੇ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਸੰਦੇਸ਼ ਵੀ ਚਲਾਏ ਗਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਕਹਿੰਦੇ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਜਨਮਦਿਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ।

ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਛਾਣੀ ਗਈ ਸੀ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੀ ਮਹਾਨਤਾ :

ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਲਹਾਮੋ ਧੋਂਡੁਪ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤੇਂਜਿਨ ਗਯਾਤਸੋ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 6 ਜੁਲਾਈ 1935 ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਤਾਕਸਰ ਪਿੰਡ (ਅਮਡੋ ਖੇਤਰ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 14ਵੇਂ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਵਜੋਂ ਪਹਿਚਾਣਿਆ ਗਿਆ। 1939 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਲਹਾਸਾ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ 22 ਫਰਵਰੀ 1940 ਨੂੰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰਸਮਾਂ ਨਾਲ ਤਿੱਬਤ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨੇਤਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਿਰਫ਼ 6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੋਧੀ ਦਰਸ਼ਨ, ਤੰਤਰ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਤਰਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

1959 ਤੋਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦੇ ਰਹੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ : 1950 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਨੇ ਤਿੱਬਤ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲਣੀ ਪਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਮਾਰਚ 1959 ਵਿੱਚ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਿੱਬਤੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਦਿੱਤੀ, ਜਿੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਿੱਬਤੀ ਜਲਾਵਤਨੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਘਰ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਦਇਆ, ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਫੈਲਾ ਰਹੇ ਹਨ।

1989 ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ :

ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਅਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 1989 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਇਆ, ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਸਿਖਾਈ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ - ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ, ਯੋਗਾ, ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਮਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ - ਸਿਖਾ ਕੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਆਪਣਾ ਗੁਰੂ :

ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਨਸਥਲੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਗੁਰੂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਂ ਚੇਲਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਮੇਰਾ ਗੁਰੂ ਹੈ।

ਹਿੰਦੂਸਥਾਨ ਸਮਾਚਾਰ / ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ